
Voor pro
Waarom mantelzorgers zelden reageren op je folder
“Ik wist helemaal niet dat ik mantelzorger was.”
Die zin hoor ik vaker dan me lief is. In veel van onze wekelijke interviewsessies of focusgroepen komt het altijd terug. Vaak uitgesproken door iemand die al maanden, soms jaren, zorgt voor een zieke partner, ouder of kind. Niet betaald, nauwelijks erkend – en meestal buiten beeld bij de instanties die wél iets voor hen willen en kunnen betekenen.
En daar zit meteen het probleem.
Gemeenten of mantelzorgondersteunende organisaties investeren in mooie folders, websites met uitgebreide informatie, Week van de Mantelzorg-events, de mantelzorgwaardering. Maar ondanks alle goede bedoelingen bereiken ze zelden de mensen die het het hardst nodig hebben.
Waarom is dat zo onwijs moeilijk?
1. Omdat “mantelzorger” een beleidswoord is
De meeste mensen herkennen zichzelf niet in dat woord. Het klinkt afstandelijk, bijna technisch. Ze ‘zorgen gewoon’ voor hun moeder. Of voor hun buurman. Of voor hun kind die extra ondersteuning nodig heeft. Dat doen ze uit liefde, plichtsbesef, vanzelfsprekendheid.
Ik noem het geen mantelzorg, zeggen ze. Noem het gewoon: zorgen.
Als je doelgroep zichzelf niet herkent in je taal, dan gaat elke campagne langs hen heen. Punt.
2. Omdat ze geen tijd (of ruimte) hebben om ‘bereikbaar’ te zijn
Wie zorgt, leeft vaak in de overlevingsstand. Tussen ziekenhuisafspraken, administratie, emotionele belasting, kinderen opvoeden en werk door, blijft er weinig ruimte over om na te denken waar je zelf hulp bij kunt gebruiken. En dat je je daarvoor kunt aanmelden bij een gemeentelijk steunpunt of een mantelzorgconsulent. Zelfs als zij veel zouden kunnen betekenen.
Mantelzorgers zijn er niet actief naar op zoek. Ze hebben er simpelweg de adem niet voor. Dus als jij wacht tot ze zich bij jou melden, blijf je wachten.
3. Omdat de leefwereld iets anders vraagt dan de systeemwereld biedt
Wat een mantelzorger vaak nodig heeft is praktisch: iemand die even bijspringt, helpt met regeldingen, of gewoon een luisterend oor. Maar wat ze krijgen is vaak abstract: formulieren, loketverwijzingen, informatiebijeenkomsten. Begrijp me niet verkeerd, in sommige gevallen is dit wat nodig is. Maar vaak heb je net even wat anders nodig. Ook buiten kantoortijden.
De mismatch zit niet in intentie, maar in aansluiting.
En dat maakt het vertrouwen fragiel. Eén keer het gevoel hebben dat je niet echt geholpen wordt, en je haakt af.
Wat dan wél werkt?
Bij Valtes zien we het verschil als je echt vanuit de mantelzorger denkt. Niet: hoe bereik ik ze? Maar: waar zijn ze al? Waar zitten ze met hun zorgen? Welke taal spreken ze? Welke signalen geven ze (zonder dat ze het zelf doorhebben)?
Bijvoorbeeld: Tijdens mijn bezoek aan de kapper ging het gesprek al snel over mijn werk. En over het feit dat de kapper inderdaad vaak te horen kreeg dat iemand zorg had voor een ouder, minder ging werken en niet wist waar diegene terecht kon. Dus verlegden we onze focus. Een geslaagde actie volgde bij deze kapper, waarbij we veel mantelzorgers wisten te bereiken, maar ook bewustwording onder deze groep verder brachten.
Zorg is relationeel. Bereiken dus ook.
De les?
Stop met zenden vanuit het gemeentehuis of een ander kantoor. Ga luisteren op de plekken waar mantelzorg al leeft. Durf te investeren. Durf anders te denken, durf anders te doen.
En misschien wel de belangrijkste les: laat het systeem aansluiten op de mens – niet andersom.
We delen de zorg. Maar hoe maken we het ook voelbaar?
Bij Valtes combineren we deze menselijke aanpak met technologie: een gratis app die mensen in hun dagelijks leven ondersteunt, met informatie, herkenbare verhalen en lokale connecties – zonder dat je jezelf eerst als ‘mantelzorger’ hoeft te zien. Meer dan 55% van onze gebruikers zijn mantelzorgers die vrijwel nooit in beeld zijn bij andere instanties.
👉 Werk jij bij een gemeente of welzijnsorganisatie en worstel je met het bereiken van mantelzorgers? Laten we samen kijken wat er wél werkt. Niet over mensen, maar met mensen.
Wil je weten hoe dit eruitziet in jouw gemeente? Plan een vrijblijvend gesprek met ons in.
Wat zie jij in jouw praktijk? Wat werkt (niet)? Laat het weten – stuur een bericht of deel dit artikel met jouw netwerk.